Isolatie

Dat de architectuur vrijwel onveranderd is gebleven, komt door Ibiza’s langdurige culturele en economische isolatie, waardoor alleen lokale middelen en kennis konden worden gebruikt. Door hun isolatie waren deze huizen vanaf het begin zelfvoorzienend en bevatten ze elementen voor verdediging en onderdak. Zelfs kerken, ontworpen als forten, slaagden er niet in om echte dorpen te vormen, wat de verspreide nederzetting van landelijke huishoudens tot op heden verklaart.

Populariteit

De bouwmethode van deze huizen was gebaseerd op volkswijsheid die van generatie op generatie werd doorgegeven. Het was puur gericht op bestaanszekerheid en praktisch nut. Deze praktische benadering, gecombineerd met eenvoud en functionaliteit van elk element en de integratie in het landschap, trok de eerste mensen in de jaren dertig van de vorige eeuw naar dit destijds afgelegen eiland.

Architecten zoals Germán Rodríguez Arias, Josep Lluis Sert en Erwin Broner werden aangetrokken door de charme van de Ibiziaanse finca. Ook prominente figuren uit andere vakgebieden, zoals Raoul Hausmann en de filosoof Walter Benjamin werden gefascineerd door de soberheid en schoonheid van deze huizen. Ze verspreidden deze bouwstijl in internationale tentoonstellingen. Hoewel de Spaanse Burgeroorlog en de opkomst van het fascisme dit proces onderbraken, bleven geleerden en kunstenaars terugkeren naar Ibiza.

Kenmerken

De Ibiziaanse finca is de grondlegger van de hedendaagse Ibiza style. Het kenmerkt zich door de dikke muren, vierkante modules en houten balken plafonds. Dit type huis bestaat uit onafhankelijke modules rondom een centrale rechthoekige ruimte, de hoofdzaal of porxo. Dat is de belangrijkste ruimte van het huis. Elke module heeft een specifieke functie. Deze functionele huizen zijn over het algemeen vormgegeven zonder decoratieve elementen. Ze groeiden bovendien mee met de behoeften van de familie of het landwerk.

Geen enkele finca is daardoor hetzelfde, maar alle finca’s delen gemeenschappelijke kenmerken die hen definiëren als een eigen architectuurstijl. De architectuur kenmerkt zich door de eenvoudige lijnen en menselijke maatvoering.

De toegepaste materialen zijn lokaal gevonden. Droge steen, jeneverbessenbalken, zand, klei en zeeplanten. Het huis is ideaal gelegen op een hoog punt, gebruikmakend van natuurlijke kenmerken en hellingen. De huizen zijn sober en functioneel, zonder overbodige decoraties. De ingang is vrijwel altijd op het zuiden gericht, beschermd tegen de noordenwind en continu blootgesteld aan zonlicht. De gevels tonen een duidelijke hiërarchie. De hoofdgevel is witgekalkt en de andere gevels eenvoudig gepleisterd of met zichtbare stenen muren.

De kleine ramen, zonder glas, zijn smal aan de buitenkant en breder aan de binnenkant. Dat droeg bij aan de verdedigingsfunctie van het huis. De platte daken bestaan uit lagen jeneverbessenhout, as en zeeplanten en klei. Die zorgen voor de isolatie en waterdichting. Op deze platte daken werden vaak vruchten gedroogd en regenwater opgevangen.

Het iconisch voorbeeld van Ibiza style architectuur, de Ibiziaanse finca, toont een duidelijke relatie met Arabische huizen in landelijke gebieden. De Moren veroverden Ibiza namelijk in de 10e eeuw en brachten een periode van culturele bloei met zich mee. Hun invloed op de architectuur van Ibiza was ook goed zichtbaar. Welke eigenschappen de finca’s bezitten door deze Moorse invloeden kun je hier lezen.